رویکرد فایده گرایانه به مجازات در پرتو نظریه بنتام

نویسندگان

هادی رستمی

استادیار گروه حقوق دانشگاه بوعلی سینا همدان واحد سلیمی

کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

چکیده

فایده­گرایی در خوانش بنتامی، یکی از مهم­ترین و ژرف­ترین نظریه­هایی است که حوزه تأثیر آن بر اخلاق و حقوق آشکارا مشهود است. فایده­گرایی هرچند تفسیرهای گوناگونی دارد، اما در قرائت بنتامی صرفاً یک تفکر محض و به تعبیری مُبل­نشینانه نیست و به دلیل ماهیت تجربی­اش افزون بر ساحت اخلاق، نظام قانون­گذاری را تحت سلطه و سیطره خود قرار داده است. این نظریه، آن­سان که از نامش پیداست، فایده را اصل اولیه می­داند و بر این پایه استوار است که تنها مفید بودن یا به بیان بهتر ضرورتِ کیفر این حق را مشروع می­سازد که انسان­ها بتوانند رنجی را به همنوع خود تحمیل کنند. بنابراین غایت و غرض کیفر آن است که بیشترین خوشبختی را برای بیشترین افراد تضمین کند و کیفری موجه است که باعث پیشگیری همگانی (فایده جمعی) شود. مقاله حاضر بر آن است تا ضمن  بررسی و تحلیل رویکرد فایده­گرایانه بنتام به کیفر و طرح محورهای اساسی اندیشه او و تأثیرش بر آیندگان، به ارزیابی نقاط ضعف و قوت آن بپردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رویکرد فایده گرایانه به مجازات در پرتو نظریة بنتام

فایده­گرایی در خوانش بنتامی، یکی از مهم­ترین و ژرف­ترین نظریه­هایی است که حوزه تأثیر آن بر اخلاق و حقوق آشکارا مشهود است. فایده­گرایی هرچند تفسیرهای گوناگونی دارد، اما در قرائت بنتامی صرفاً یک تفکر محض و به تعبیری مُبل­نشینانه نیست و به دلیل ماهیت تجربی­اش افزون بر ساحت اخلاق، نظام قانون­گذاری را تحت سلطه و سیطرة خود قرار داده است. این نظریه، آن­سان که از نامش پیداست، فایده را اصل اولیه می­داند و...

متن کامل

مجازات متناسب از دیدگاه نظریه های بازدارندگی (با تأکید بر نظریه تعیین کیفر آلمان)

نخستین توجیه برای چرایی مجازات متناسب، رویکردی فایده گرایانه است که بیش از دو قرن پیش بوسیله سزار بکاریا و جرمی بنتام بیان شده است. در این دیدگاه عدم تعیین مجازات متناسب با شدت جرم ارتکابی به تضعیف کارکرد بازدارنده مجازات منجر خواهد شد. امروزه نظریه پیشگیری عام مثبت، نظریه غالب تعیین کیفر در حقوق کیفری آلمان است. این اصطلاح با هدف تمایز آن با اصطلاح سنتی بازدارندگی عام تدوین یافته است. این نظری...

متن کامل

اهداف مجازات در پرتو پارادایم رفتارگرا.

رفتار جنایی که گاه با واکنش اجتماعی روبه‌روست، در پرتو پارادایم‌های متفاوتی قابل بررسی است. یکی از پارادایم-های حاکم بر رفتار که کم‌تر به آن پرداخته می‌شود، پارادایم رفتارگراست. از این منظر، پاره‌ای از رفتارهای آدمی زیرتاثیر فرایند شرطی‌سازی در قالب رابطۀ محرک ـ پاسخ بروز می‌یابد. هدف این پژوهش، بررسی کیفیت رفتار جنایی و مولفه‌های کارآمدی کیفر از منظر پارادایم رفتارگراست. پژوهش پیش رو با روش تو...

متن کامل

رویکرد انتقادی به حصر اخلاق در تعریف فضیلت گرایانه

نگرش غالب اخلاق پژوهان اسلامی در هویت معرفتی اخلاق ، همواره فروکاستن آن به صفات و هیئت های راسخ نفسانی انسان بوده است. ایده اصلی این پژوهش آن است که در عین التزام به اهمیت  صفات درونی، اما با توجه به مستندات متعدد از جمله رویکردهای جدید در حوزه اخلاق اجتماعی بخصوص جنبه های کاربردی و حرفه ای آن، رفتارهای بیرونی جایگاه ویژه تری در مفهوم یابی اخلاق بدست خواهند آورد. البته با رویکرد انصاف نگرانه، ع...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های حقوق کیفری

جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۱۳۷-۱۵۷

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023